Po inauguracji największego na świecie hydroakustycznego projektu badań morświnów SAMBAH w Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w dniach 23-24 lutego 2010r. odbyło się posiedzenie eksperckiej “Grupy ds. Planu Jastarnia” 1. Pracuje ona pod auspicjami „Porozumienia o ochronie małych waleni Bałtyku, Płn-Wsch Atlantyku, Morza Irlandzkiego i Północnego” – ASCOBANS, które Polska ratyfikowała w końcu 1995 roku. Obecni byli reprezentanci Danii, Niemiec, Finlandii, Litwy, Łotwy, Polski i Szwecji, a także przedstawiciel Norwegii 2 ze specjalnym wykładem o wpływie na morświny rybołówstwa przybrzeżnego.
O ile projekt SAMBAH to badania wspomagające zakres wiedzy o morświnach to rola ASCOBANS sprowadza się do przygotowywania dla krajów będących stronami tego porozumienia specjalnych zaleceń ochronnych na rzecz wdrażania skutecznych metod ochrony i odtworzenia populacji waleni, a w przypadku tego spotkania dla morświnów z Bałtyku.
„Plan Jastarnia” jest przykładem takiego dokumentu. Opracowywano go niemal 10 lat. W ubiegłym roku kraje będące Stronami Porozumienia ASCOBANS przyjęły jego treść do realizacji. Teraz specjaliści od zarządzania ochroną zasobów przyrodniczych morza, ekolodzy oraz przedstawiciele sektora rybołówstwa zastanawiali się jak ten dokument wdrożyć w życie. Ma on uratować bałtyckie zasoby morświnów od zagłady. Naukowcy w zasadzie zrobili już swoje – opracowali receptę. Czas na tych którzy morze eksploatują. Tylko oni w sposób praktyczny mogą pomóc morświnom – zmienić groźne techniki połowów na bardziej przyjazne waleniom, zredukować zakłócenia akustyczne pod wodą, zmniejszyć ilość toksycznych zanieczyszczeń. By tak się zaczęło dziać potrzeba jeszcze wielu wysiłków natury edukacyjnej i informacyjnej.
Podobny plan ochrony ASCOBANS opracował dla populacji morświnów z Morza Północnego.
Tekst: Krzysztof E. Skóra
Foto: Paweł Bloch