Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody – IUCN (The International Union for Conservation of Nature) opublikowała stanowisko dotyczące stopnia zagrożeń dla przetrwania poszczególnych gatunków waleni (Cetacea). Bałtyckie morświny uznano za bliskie wyginięcia.

Dokument znany jako Czerwona Lista Gatunków Zagrożonych (The IUCN Red List of Threatened Species) w 2008 roku obejmuje kilkadziesiąt pozycji dotyczących gatunków, populacji i subpopulacji światowych zasobów waleni.

Stan zasobów tylko nielicznych uległ poprawie, wiele innych zostało jednak przesuniętych do kategorii o wyższym stopniu zagrożenia wyginięciem. Dotyczy to m.in. morświnów bytujących w Morzy Bałtyckim. IUCN zakwalifikował je do skrajnie zagrożonych („CR”- Critically Endangered).

Za główną przyczynę powodującą taki stan rzeczy uznaje się wysoką śmiertelność tych zwierząt w wyniku szkodliwego oddziaływania niektórych rodzajów rybołówstwa i trudności w kompensowaniu tych strat słabą dziś zdolnością samoodtwarzania się ich zasobów.

Zaobserwować żywego morświna w polskich wodach Bałtyku jest już niezwykle trudno. Najczęściej znajdowane są martwe na brzegu morza lub w sieciach. Przedstawione na zdjęciu ciała złowionych morświnów zostały sfotografowane w Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w Helu w połowie lat 90 (XX w).

Liczba zamieszkujących Bałtyk morświnów jest tak niewielka, że trudna do oszacowania. Ostatnie wykonane w połowie lat 90 badania jakie przeprowadzono na wodach Danii, Szwecji i Niemiec wskazywały na istnienie tam jeszcze ok. 600 bałtyckich osobników tego gatunku.

Krzysztof E. Skóra

IUCN powstała w 1948 roku. Jest największą światową organizacją oceniającą stan fauny i flory naszego świata. Jej członkami jest 1000 organizacji rządowych (200) i pozarządowych (800) ze 140 krajów oraz prawie 11 tysięcy naukowców z 160 krajów ze wszystkich kontynentów. W jej 60 rozlokowanych na całym świecie biurach zatrudnia się ponad 1000 pracowników. Główna siedziba organizacji znajduje się w Szwajcarii. Finansowana jest przez rządy państw, bilateralne i multilateralne agencje, organizacje i korporacje. Ma status oficjalnego obserwatora Organizacji Narodów Zjednoczonych.